Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne (BIZ) są ważną formą transferu kapitału i technologii z krajów wysokorozwiniętych do krajów o niższym poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego. Od 2005 r. wartość rocznych Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych na świecie wzrosła o ponad 60% do ok. 1540 mld USD. Ponad połowę globalnych BIZ stanowią inwestycje lokowane w krajach rozwiniętych. Ich udział jest jednak mniejszy niż w 2005 r., przy wyraźnym wzroście zainteresowania krajami rozwijającymi się, do których trafia 44% globalnych BIZ (wobec 35% w 2005 r.). Pozostała część światowych BIZ (ok. 4%) kierowana jest do krajów przechodzących transformację. Z kapitału lokowanego w krajach rozwijających się najwięcej (ponad 60%) trafia do państw azjatyckich, ponad 20% inwestowane jest w krajach Ameryki Łacińskiej i Karaibów, a niespełna 10% w krajach afrykańskich.

Całkowita wartość Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych (mld USD)

Współpraca rozwojowa stanowi integralną część polskiej polityki zagranicznej i jest prowadzona na podstawie Ustawy o współpracy rozwojowej z dnia 16 września 2011 r. oraz Wieloletnich Programów Współpracy Rozwojowej. Ramy wsparcia udzielanego w ostatnich latach określał Wieloletni Program Współpracy Rozwojowej na lata 2016-2020. Jako priorytetowe kierunki geograficzne zostały w nim wskazane kraje Partnerstwa Wschodniego (Białoruś, Gruzja, Mołdawia i Ukraina) oraz wybrane kraje Afryki, Azji i Bliskiego Wschodu (Etiopia, Kenia, Liban, Mjanma, Palestyna, Senegal, Tanzania, Uganda). Zgodnie z Programem pomoc miała koncentrować się na sześciu obszarach tematycznych, tj. dobrym rządzeniu, demokracji i prawach człowieka, kapitale ludzkim, przedsiębiorczości i sektorze prywatnym, zrównoważonym rolnictwie i rozwoju obszarów wiejskich oraz ochronie środowiska.

Głównym celem działań podejmowanych przez Polskę jest wsparcie krajów rozwijających się, w szczególności krajów partnerskich, w oparciu o zasady solidarności międzynarodowej. W ciągu ostatniej dekady świadczona przez Polskę Oficjalna Pomoc Rozwojowa, mierzona ekwiwalentem grantu¹, wzrosła ponad dwukrotnie do blisko 3 mld zł. Jednocześnie poprawiła się relacja ODA do dochodu narodowego brutto z 0,08% w 2010 r. do 0,12%, przy czym do 2030 r. planowane jest osiągnięcie 0,33%.

Całkowita wartość polskiej ODA w 2019 r. wg największych biorców (mln PLN)

* Kwota uwzględnia wpłatę na Unijny Instrument Pomocy dla Uchodźców w Turcji na rzecz wsparcia uchodźców syryjskich w kwocie 39,92 mln PLN.

Dla zapewnienia stabilnej i długofalowej pomocy finansowej krajom rozwijającym się kluczowa jest dbałość o stan finansów publicznych państw, które udzielają wsparcia. Wśród krajów UE utrzymanie niezbędnej dyscypliny finansowej ma zapewnić przestrzeganie paktu stabilności i wzrostu, zgodnie z którym deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w poszczególnych krajach członkowskich nie powinien przekraczać 3% PKB, a dług − 60% PKB. W przeszłości osłabienie koniunktury gospodarczej prowadziło do trudności z zachowaniem dyscypliny budżetowej i jednoczesnym spełnianiem obydwu kryteriów – w wielu przypadkach zarówno deficyt, jak i dług sektora instytucji rządowych i samorządowych znacznie przekraczały wartości referencyjne. Wraz z korzystniejszą koniunkturą gospodarczą obserwowano poprawę stanu ich finansów publicznych, a w niektórych krajach notowano rekordowo niski deficyt lub nadwyżkę. Natomiast dług publiczny w wielu państwach nadal przekracza dopuszczalny poziom 60% PKB.

Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (w % PKB)